Plaagslakken

Sommige aquarianen zien slakken in het aquarium als een echte plaag die uitgeroeid moet worden. Maar zogenoemde plaagslakken kunnen juist ook heel nuttig zijn, en hoeven helemaal niet uit te groeien tot een plaag.

Slakken en/of slakkeneitjes komen mee met nieuwe planten die je in het aquarium doet. Zelfs als je ze goed afspoelt, kan het gebeuren dat er eitjes achter blijven en in het aquarium uitkomen. Zelfs komt er maar een eitje uit, dan kan dit slakje alsnog voor nakomelingen zorgen. De meeste slakken zijn hermafrodiet, wat wil zeggen dat ze zowel mannelijk als vrouwelijk zijn, en kunnen zich met alleen hun eigen cellen voortplanten.

Oorzaken van een plaag

Ondanks dat een slakje snel opgroeit en zeer snel voor nakomelingen kan zorgen, doen ze dit alleen als er voldoende voedsel aanwezig is. Dit voedsel kan van alles zijn, van bepaalde soorten algen, een vieze bodem, stervende/ongezonde planten, een overschot aan vissenvoer… Als je in korte tijd ineens heel veel slakjes ziet, betekent dit dus eigenlijk dat er veel rottend materiaal in je aquarium aanwezig is.

In toom houden

Om de slakkenpopulatie in toom te houden, hoef je eigenlijk alleen de voedselbron te vinden en aan te pakken! Dit kan betekenen dat de bodem vaker moet worden uitgezogen, de vissen minder gevoerd hoeven te worden, of dat de aquariumplantjes niet gezond zijn. Pak de oorzaak aan, en je houdt de slakkenpopulatie in toom!

Nuttige eigenschappen

De slakkenpopulatie blijft op deze manier wel in stand, maar is dit erg? De meeste, zo niet alle, plaagslakken blijven van gezonde plantendelen af en helpen verder met het aquarium schoonhouden. Daarnaast doen ze de andere aquariumbewoners geen kwaad, en zijn ze ook een goede indicatie dat er iets mis kan zijn met het aquariumwater! Wanneer slakken anders gaan bewegen, langzamer worden of massaal dood gaan weet je dat er iets mis is. Eigenlijk heel handig dus!

Bestrijding

Heb je wel een plaag die maar niet onder de duim te krijgen is, of wil je echt geen slakken in je aquarium? Dan zijn er nog een paar opties om de slakken weg te krijgen.

Uitvangen

De eerste optie is de slakken uitvangen. Hier heb je wel wat geduld voor nodig, want er zijn waarschijnlijk nog allemaal eitjes aanwezig waarvan het nog even duurt voor ze uitkomen! Wees dus consequent en heb geduld. Uitvangen kan met de hand, of met behulp van een slakkenval. Je kunt echte slakkenvallen in de meeste aquariumwinkels kopen, maar je kunt ook gewoon een stukje groente (komkommer, sla…) op een schoteltje in het aquarium leggen wanneer het licht uit is. Als je dit schoteltje met groente er een (paar) uur later weer uit haalt, zal je zien dat er allemaal slakken opzitten! Het voordeel hiervan is dat ook kleinere slakjes worden uitgevangen. Als je dit een aantal keer herhaalt, heb je een groot deel van de slakkenpopulatie uitgevangen.

Chemische bestrijding

Er zijn ook middeltjes beschikbaar die je in het aquarium kan doen waarvan de slakken dood zouden moeten gaan, maar dit kan ook gevolgen hebben voor de andere bewoners in het aquarium. Veel van die slakken dodende middeltjes zijn gelabeld als “veilig voor vissen”, maar pas hiermee op! Veel van deze middeltjes tasten de slijmlaag van vissen aan met alle mogelijke gevolgen van dien.

Je kunt slak bestrijdende middeltjes wel preventief gebruiken als je nieuwe plantjes hebt gekocht. Zet de nieuwe plantjes in een emmer water met het slakken dodende middel volgens de bijsluiter. Spoel na de behandeling de planten altijd zeer goed af voordat je deze in je aquarium zet!

Slakkenetende vissen

Daarnaast worden er vaak vissen aangeraden bij een slakkenplaag, maar doe dit alleen als je je zeer goed hebt ingelezen in de betreffende soort en ze een goed thuis kan bieden! Zo worden (clown) botia’s vaak aangeraden, maar deze vissen kunnen wel tot 40 centimeter lang worden en moeten in een school gehouden worden. Zeker geen aanrader voor het gemiddelde aquarium dus!

Een andere vis die vaak wordt aangeraden, is de dwergkogelvis. Met zijn schattige uiterlijk en een maximale grootte van 3 centimeter lijkt dit een fantastische oplossing, maar niets is minder waar! Dwergkogelvissen maken in een rap tempo een einde aan de slakkenplaag, en dat is waar de problemen beginnen. Ze hebben een specialistisch aquarium nodig om ze te vermaken. Als ze zich gaan vervelen gaan ze andere vissen lastig vallen/aanvallen waaraan de slachtoffers zelfs kunnen bezwijken! Daarnaast hebben ze slakken nodig in hun dieet, dus als je dit leuke visje wil hebben moet je eigenlijk een slakkenkweek opzetten in een tweede aquarium.

Een goede, en vaak ook mogelijke, optie is om een klein groepje anetome helena’s aan te schaffen. Deze slakken zijn leuk om te zien, planten zich niet snel voort en eten slakken. De slakkenpopulatie zal niet heel snel afnemen, maar wanneer de slakken eenmaal zijn uitgeroeid helpen de helena’s met het opruimen van het aquarium. Ze eten dan overtollig vissenvoer en rottende plantendelen – eigenlijk hetzelfde als plaagslakken!

Het voordeel van anetome helena’s is dat ze zich alleen maar voortplanten als er slakken te eten zijn. Ze leggen maar 1 eitje per keer, wat er vervolgens een maand over doet voordat het uitkomt. Daarnaast zijn helena’s eenslachtig, dus voor voortplanting heb je er meerdere nodig. Dat gezegd hebbende moet je er eigenlijk wel meerdere aanschaffen om een slakkenplaag aan te pakken, omdat ze slakken niet snel wegwerken. Daarnaast zijn het echte groepsdieren.